Có một số bạn hỏi rằng có nên thiết lập auto ISO trên máy không, sợ nó lên cao quá thì nhiễu hạt bức ảnh. Mình có trả lời nhanh rằng "đừng ngại auto ISO". Nhưng thấy bạn còn băn khoăn nên chia sẻ thêm. Với công nghệ máy ảnh hiện nay, không còn phải lo lắng quá nhiều khi sử dụng Auto ISO nữa. Cứ để cho máy chọn giúp ISO, bạn sẽ thoải mái hơn cho việc quyết định khẩu độ hay tốc độ màn trập phù hợp với ý đồ hiệu ứng ảnh của mình thôi.
Bạn cứ mạnh dạn thiết lập Auto ISO, rồi chụp chế độ ưu tiên khẩu (A/Av) hay ưu tiên tốc độ màn trập (S/Tv) tuỳ mục đích cụ thể.
tuanlionsg 2007 D200 ISO400
Cách đây chục năm, mình bắt đầu dùng máy số và mua chiếc Nikon D200 có mức ISO cao nhất là 3200, thường thì phải khống chế ISO không vượt quá 400, chỉ có một số bối cảnh dùng được ở ISO 800, cao hơn rất có thể là một thảm hoạ. Và, hồi đó luôn quen thuộc với cách thiết lập thế này:
tuanlionsg D200 (2008) ISO500 1/100s - Cả khi chụp sân khấu ánh sáng thấp, cũng gắng khống chế ISO.
tuanlionsg (2008) D300 ISO 400 1/30s
Sau khi lên đời, mua chiếc D300 rồi không ưng AWB nên gồng mình lên luôn D3, vấn đề là khi ấy mình cũng còn "lăn tăn" trong việc tự thiết đặt ISO. Có lẽ do thói quen và tâm lý sợ máy ảnh tự động quyết định ISO ngớ ngẩn. Cách vận hành máy ảnh vẫn cứ theo quy tắc cũ của cá nhân, hễ chụp gì ISO cao hơn 400 là cố gắng tránh, và hầu như thiết đặt ISO tối đa là 800. Mãi sau trong những chuyến đi, bối cảnh khó khăn, trải nghiệm rồi mới gạt bỏ được sức ỳ tâm lý ấy.
tuanlionsg - Bờ Thủ Thiêm Quận 2 (2008)
Chế độ ưu tiên khẩu độ (A) ISO 1000 - 1600 được đánh giá là rất cao lúc bấy giờ. Như tấm dưới là tốc độ xuống khá thấp 1/15s và có dấu hiệu hơi nhoè do cái thuyền chòng chành.
Hiện nay chúng ta đang đạt đễn chỗ mà bất cứ người sử dụng máy ảnh nào cũng có thể chụp với trị ISO lên đến 3200, 6400 hoặc thậm chí cao hơn nữa (một trị số chưa từng nghe nói đối với phim) mà không gặp bất cứ sự bất lợi nào về việc bị nhiễu màu và nhiễu sáng. Quả thực, đa phần máy ảnh KTS đều tốt, chúng có thể tự động thiết đặt trị ISO (do đó mà có thuật ngữ Auto ISO), cơ bản loại bỏ sự bận tâm, và để cho bạn rảnh tay mà tính toán khẩu độ và tốc độ màn trập cho đúng ý đồ muốn chụp. Thoải mái khi để cho máy ảnh quyết định trị ISO, bởi vì đơn giản ta không còn bận tâm đến nó nữa. Điều này có thể nghe hơi cực đoan nhưng, một cách khiêm tốn, mình cho là bạn cũng không nên làm khác đi.
Các hãng Canon, Nikon, Sony, Fuji, Olympus, Pentax... đã có những sản phẩm máy ảnh đạt mức ISO rất cao. Như bức ảnh trên ISO 3200 trong phòng tắt hết đèn.
Kích hoạt Auto ISO như thế nào?
Cơ chế chính xác để kích hoạch chế độ Auto ISO có khác nhau tùy từng chiếc máy ảnh, nhưng trên hầu hết những kiểu máy xuất phát từ các hãng như Canon, Nikon, Sony, Fuji, Olympus, Pentax…, thường có một tùy chọn trong trình đơn cho phép bạn thực hiện một số thao tác. Bạn nên có giải pháp phù hợp với nhu cầu cá nhân và sở thích chụp ảnh của bạn. Còn đây là gợi ý của mình:
Hạn chế của Auto ISO, vì chẳng có gì là hoàn hảo cả. Cụ thể là khi chụp ở môi trường ánh sáng phức tạp, sáng tối loang lỗ tương phản mạnh, hạn chế lớn nhất khi chụp ISO quá cao là làm mất đi nét sinh động, một số chi tiết vùng chênh sáng sẽ bị thất thoát. Bạn phải chủ động giới hạn ở mức vừa đủ, chọn mode đo sáng phù hợp, chụp RAW để có thể hậu kỳ.
Nếu chưa từng thử chụp với chế độ Auto ISO, tôi khuyên bạn hãy trao cho nó một cơ hội và xem bạn có thích các kết quả hay không.
Bạn cứ mạnh dạn thiết lập Auto ISO, rồi chụp chế độ ưu tiên khẩu (A/Av) hay ưu tiên tốc độ màn trập (S/Tv) tuỳ mục đích cụ thể.
tuanlionsg 2007 D200 ISO400
Cách đây chục năm, mình bắt đầu dùng máy số và mua chiếc Nikon D200 có mức ISO cao nhất là 3200, thường thì phải khống chế ISO không vượt quá 400, chỉ có một số bối cảnh dùng được ở ISO 800, cao hơn rất có thể là một thảm hoạ. Và, hồi đó luôn quen thuộc với cách thiết lập thế này:
- Chụp với chế độ Ưu Tiên Khẩu độ (A - thiết đặt khẩu và để cho máy ảnh chọn tốc độ màn trập)
- Thiết đặt ISO ở 100, 200, hoặc 400, tùy điều kiện ánh sáng.
- Chọn một khẩu độ nào đó cho DOF thích hợp hoặc độ sắc nét bức ảnh như ý tôi muốn.
- Hy vọng tốc độ màn trập không quá chậm để bức ảnh khỏi bị mờ nhòe ngoài ý muốn.
- Nếu tốc độ màn trập quá chậm, thì nâng ISO lên không quá 800
- Nếu tốc độ màn trập vẫn còn quá chậm, đành phải “xuê xoa” với quan điểm nghệ thuật của mình bằng cách mở lớn thêm khẩu độ.
- Nếu mở khẩu lớn nhất có thể, tốc độ màn trập chậm nhất có thể cầm tay, mà ISO buộc phải lên cao quá ngưỡng thì đôi khi phải bỏ đi nếu không muốn chụp bằng cách gác chân máy phơi sáng hay dùng flash.
tuanlionsg D200 (2008) ISO500 1/100s - Cả khi chụp sân khấu ánh sáng thấp, cũng gắng khống chế ISO.
tuanlionsg (2008) D300 ISO 400 1/30s
Sau khi lên đời, mua chiếc D300 rồi không ưng AWB nên gồng mình lên luôn D3, vấn đề là khi ấy mình cũng còn "lăn tăn" trong việc tự thiết đặt ISO. Có lẽ do thói quen và tâm lý sợ máy ảnh tự động quyết định ISO ngớ ngẩn. Cách vận hành máy ảnh vẫn cứ theo quy tắc cũ của cá nhân, hễ chụp gì ISO cao hơn 400 là cố gắng tránh, và hầu như thiết đặt ISO tối đa là 800. Mãi sau trong những chuyến đi, bối cảnh khó khăn, trải nghiệm rồi mới gạt bỏ được sức ỳ tâm lý ấy.
tuanlionsg - Bờ Thủ Thiêm Quận 2 (2008)
Chế độ ưu tiên khẩu độ (A) ISO 1000 - 1600 được đánh giá là rất cao lúc bấy giờ. Như tấm dưới là tốc độ xuống khá thấp 1/15s và có dấu hiệu hơi nhoè do cái thuyền chòng chành.
Hiện nay chúng ta đang đạt đễn chỗ mà bất cứ người sử dụng máy ảnh nào cũng có thể chụp với trị ISO lên đến 3200, 6400 hoặc thậm chí cao hơn nữa (một trị số chưa từng nghe nói đối với phim) mà không gặp bất cứ sự bất lợi nào về việc bị nhiễu màu và nhiễu sáng. Quả thực, đa phần máy ảnh KTS đều tốt, chúng có thể tự động thiết đặt trị ISO (do đó mà có thuật ngữ Auto ISO), cơ bản loại bỏ sự bận tâm, và để cho bạn rảnh tay mà tính toán khẩu độ và tốc độ màn trập cho đúng ý đồ muốn chụp. Thoải mái khi để cho máy ảnh quyết định trị ISO, bởi vì đơn giản ta không còn bận tâm đến nó nữa. Điều này có thể nghe hơi cực đoan nhưng, một cách khiêm tốn, mình cho là bạn cũng không nên làm khác đi.
Các hãng Canon, Nikon, Sony, Fuji, Olympus, Pentax... đã có những sản phẩm máy ảnh đạt mức ISO rất cao. Như bức ảnh trên ISO 3200 trong phòng tắt hết đèn.
Kích hoạt Auto ISO như thế nào?
Cơ chế chính xác để kích hoạch chế độ Auto ISO có khác nhau tùy từng chiếc máy ảnh, nhưng trên hầu hết những kiểu máy xuất phát từ các hãng như Canon, Nikon, Sony, Fuji, Olympus, Pentax…, thường có một tùy chọn trong trình đơn cho phép bạn thực hiện một số thao tác. Bạn nên có giải pháp phù hợp với nhu cầu cá nhân và sở thích chụp ảnh của bạn. Còn đây là gợi ý của mình:
- Vào Menu & Kích hoạt chế độ Auto ISO
- Chọn trị giới hạn ISO tự động lên cao nhất. Mình thường giới hạn 6400.
- Chọn tốc độ màn trập giới hạn ở mức thấp nhất. Mình thường giới hạn 1/60s hoặc tuỳ trường hợp cụ thể, chẳng hạn khi chụp event thì mình giới hạn 1/125s - 1/250s.
Hạn chế của Auto ISO, vì chẳng có gì là hoàn hảo cả. Cụ thể là khi chụp ở môi trường ánh sáng phức tạp, sáng tối loang lỗ tương phản mạnh, hạn chế lớn nhất khi chụp ISO quá cao là làm mất đi nét sinh động, một số chi tiết vùng chênh sáng sẽ bị thất thoát. Bạn phải chủ động giới hạn ở mức vừa đủ, chọn mode đo sáng phù hợp, chụp RAW để có thể hậu kỳ.
Nếu chưa từng thử chụp với chế độ Auto ISO, tôi khuyên bạn hãy trao cho nó một cơ hội và xem bạn có thích các kết quả hay không.
Theo Tinhte.vn
