Chụp ảnh phong cảnh với Filter CPL: Đặc tính? Khi nào dùng và khi nào không?

Có một loại kính lọc mà những người thích chụp ảnh phong cảnh thì gần như phải có, đó là kính lọc Polarizing (CPL -Circular Polarizing Filter). Đây là loại kính lọc có cấu trúc đặc biệt tạo hiệu ứng màu sắc không thể hoặc rất khó thực hiện giả lập chính xác trong phần mềm xử lý hậu kỳ. Chẳng hạn một trong những công dụng đặc biệt đó là nhiều người thường dùng của kính lọc Polariser để ngăn chặn các tia phản xạ từ bề mặt phẳng phi kim loại như gương kính, mặt nước vì gắn kính lọc này, gần như máy ảnh có thể lấy nét xuyên qua mặt gương, mặt nước mà không bị phản chiếu... Mình xin chia sẻ lại cho những bạn gửi tin thắc mắc để cùng tìm hiểu xem dùng CPL khi nào thì hiệu quả, khi nào thì không nhé!

Đang tải CPL7.jpg…

Kính lọc phân cực CPL & những đặc tính cần biết:
  • Thông thường là một kính phân cực tròn, có khả năng tiêu giảm phản xạ sáng từ bề mặt chất liệu phi kim loại, như mặt nước, kính... giúp cải thiện tổng thể bức ảnh có độ tương phản hài hòa hơn.
  • Cơ bản là kính phân cực hoạt động tốt nhất khi được đặt ở góc 90° so với hướng nguồn sáng mặt trời. Nên, sẽ rất khó hiệu quả nếu chụp trực tiếp vào nguồn sáng mặt trời, vì vậy chụp bình minh hay hoàng hôn khi mặt trời ở chân trời thì CPL ít phát huy tác dụng.
  • Thường dùng khi chụp phong cảnh thì màu xanh, mây trời... sẽ được ghi hình có chiều sâu hơn. Nhưng với ống kính siêu rộng (16mm, 12mm...) thì sẽ thấy bầu trời chuyển từ bình thường sang sậm tối không tự nhiên. Cần phải chụp thử nghiệm để kiểm soát mức độ phân cực (xoay ring ở kính lọc).
  • Giúp loại bỏ bớt ánh sáng chói trắng của các bề mặt phản chiếu phi kim. Thường thì Filter Polarizer giảm dao động từ khoảng 1-3 khẩu. Chẳng hạn bạn chụp một cảnh đúng sáng với khẩu f/11 và tốc độ màn trập 1/125giây, thì khi gắn filter polarizer, vẫn giữ khẩu f/11 thì tốc độ màn trập sẽ là 1/30 giây. Cho nên, kính phân cực không phải là kính sử dụng tốt trong các tình huống ánh sáng yếu.
Đang tải CPL9.jpg…

Đang tải CPL12.jpg…
Khi nào thì dùng CPL sẽ phát huy hiệu quả:
  • Chụp xuyên mặt nước, xuyên gương kính, loại trừ được ánh sáng phản chiếu bề mặt.
  • Giúp bão hoà màu sắc đầy đặn hơn, loại trừ ánh sáng phản xạ.
  • Giúp kiểm soát được ánh sáng phản xạ tuỳ mức độ bằng cách xoay các mức trên kính lọc để chụp bề mặt sáng bóng, gương kính xe hơi bị ướt, phản chiếu thân xe...
  • Giúp chụp tốc độ màn trập chậm hơn khoảng 1 -2 khẩu khi cần thiết
  • Khi chụp ảnh phong cảnh, hầu hết các tình huống khi gắn kính lọc phân cực (polariser) đều giúp cho ảnh ấn tượng hơn, nhưng cũng có những lúc lại có tác dụng ngược lại chụp không có kính lọc polar có kết quả tốt hơn.
Đang tải CPL4.jpg…


Khi nào thì không nên dùng CPL:

Khi muốn giữ màu sắc phản chiếu của cảnh vật

Khi chụp ảnh này, tác giả lại tháo kính lọc polarizer. Tại sao? Những tảng đá ẩm ướt phía trước phản xạ ánh sáng màu đỏ đặc biệt và ấn tượng. Ánh sáng toàn cảnh không đến nỗi chênh lệch vùng trời và vùng đá. Nếu sử dụng kính lọc polarizer sẽ làm suy giảm ánh sáng phản xạ màu đỏ này, ảnh sẽ bớt phần kịch tính hơn.

Khi muốn chụp những tảng đá ẩm ướt
Những tảng đá trong thác nước có gây ra một ít chói sáng do phản xạ mặt trời chiếu vào. Không có nhiều màu sắc ấn tượng, nhưng tác giả ảnh quyết định không dùng kính lọc polar để giữ được một chút cảm giác của sự ẩm ướt trong cảnh thác. Gắn polariser, những chỗ phản chiếu sáng trắng nhẹ đó sẽ mất.

Khi bối cảnh ánh sáng yếu
Bức ảnh này chụp tốc độ màn trập chậm trong bối cảnh ánh sáng yếu dần, bên trong một hẻm núi không có ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào. Mặt trời lặn dần, trời bắt đầu tối, nhưng ít chi tiết phản chiếu ánh sáng, các lá cây ẩm ướt cũng chỉ phản chiếu ánh sáng nhẹ, không cần dùng kính lọc polariser.

Chụp buổi tối
Cảnh chập choạng tối, hoặc đêm, chúng ta cần thu được nhiều ánh sáng càng nhiều càng tốt. Kính lọc polariser sẽ cản trở lượng sáng đi vào ống kính, dẫn đến phải phải chụp ở tốc độ màn trập chậm hơn hoặc ISO cao hơn. Nếu ở tốc độ màn trập chậm, trăng có thể bị mờ nhoè vì dịch chuyển.

Phản chiếu nhẹ của mặt nước
Chẳng hạn tấm ảnh bên dưới, ánh sáng bối cảnh đủ để độ bão hoà màu tốt, góc chụp không cao và thác nước phản chiếu nhẹ trên mặt nước cũng góp phần tạo ấn tượng ảnh tốt hơn. Tác giả chia sẻ trong trường hợp này, cũng có thể chụp hai ảnh: một ảnh không có kính lọc polariser và một gắn kính lọc. Dùng phần mềm chồng hai ảnh lại. Thác nước đổ bóng nhẹ.

Đang tải CPL11.jpg…